धनगढी–भदौ यता सुदूरपश्चिमका विभिन्न नाकाबाट झन्डै ३४ हजार नेपाली भारत गएका छन् । कैलालीको त्रिनगर गौरीफन्टा नाका र कञ्चनपुरको गड्डा चौकी नाकाबाट भदौ देखि असोज २३ गते सम्म ३३ हजार ८ सय ३८ नेपाली भारत गएका हुन । कैलालीको गौरीफन्टा बाट मात्रै २९ हजार नेपाली भारत गए भने गड्डा चौकी नाकाबाट ४ हजार ८ सय जना भारत गएको प्रहरी सँग तथ्याङ्क छ । दैनिक एक हजारको हार हारीमा नेपालहिरु भारत गइरहेका छन् । लक डाउनमै स्वदेश फर्किएकाहरू पनि स्वदेशमा रोजगारी नपाएपछि भारत जान बाध्य भएका हुन ।
भारतमा कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिएपछि चैतदेखि साउनमहिनासम्म हुलका हुल नेपाली सुदूरपश्चिमका नाकाबाट स्वदेश फर्किए । कतिपय ज्यान जोगाउनकै लागि त कतिपय रोजगारी गुमेपछि घर फर्किन बाध्य भए । तर भदौ महिना लागेपछि पहिलेको दृश्य बदलियो । स्वदेश फर्किए ती हुलका हुल मानिस त्यसैगरी भारततिरै पुन जानथाले । कोरोनाका कारणस्वदेशमा रोजगारीका कुनै अवसर नपाएपछि जोखिम मोलेरै उनिहरु भारत जान बाध्य छन् । उनिहरुलाई स्वदेशमै रोजगारी सृजना गर्ने तर्फ सरकारले चासो नै दिएको छैन । रोग भन्दा पनि भोकले नै मरिने भएपछि नजिकिएको चाडवाडकोसमेत परवाह नगरी कोरोना भाइरसको जोखिम पनि परिवार छोडेर भारत पस्न बाध्य छन् ।
भारतमा कोरोना भाइरसको संक्रमण ब्यापक फैलिएपछि काम गर्दै गरेको उद्योग बन्द हुँदा कैलालीको लम्कीका झपेन्द्र रावल मुब्बइबाट तेब्बर भाडा खर्चेर घर फर्किए । १४ दिन क्वारिन्टनमा कष्ट झेले । दुई मिहना जेनतेन घर परिवार पाले पनि त्यसपछि घर खर्च चलाउनै उनलाई मुस्किल प¥र्यो । स्थानीय स्तरमा रोजगारीका लागिदिन रात नभनीधेरै ठाउँमा धाए तर कतै केही काम पाएनन् । प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमका लागि दुई हजार खर्चेर फाराम पनि भरे।त्यसमा पनिउनले काम गर्ने अवसर पाएनन्। त्यसपछि परिवार छोडेर उनी फेरि भारत जान बाध्य भए ।
उनि मात्र होइन यस्तै कष्ट झेलेर स्वदेश फर्किएकाहरु यहाँ रोजगारीका कुनै अवसर नपाउँदा फेरि भारत गइरहेका छन् । रोग भन्दा पनि बिहानबेलुकाको छाक टार्न नसक्दा चाडबाडको मुखैमा जहान परिवार छोडेर भारत जानुपरेको उनिहरुको दुःखेसो छ ।
कोरोना भाइरसको महामारीले निम्त्याएको संकटपछि फर्किएकासमेत छाक टार्नै समस्या हुँदा जोखिम मोलेरै भारत गइरहेका छन् । तर यस्तो विषम परिस्थितिमा पनि रोजगारी सृजना गर्ने तर्फसरकारले कुनै ध्यान दिएको छैन् । अझ सरकारी स्तरबाट दिइने राहत र रोजगारीमासमेत पहुँचवाला र नेता कार्यकर्ताको हाली मुहालीले गर्दा दुई छाक टार्न कै लागि गरिब, मजदुर कोरोना भाइरसको यो महामारीमा ज्यानकोसमेत प्रबाह नगरी विदेशिन बाध्य भएका हुन् । आफ्ना नागरिक चाडवाडकाबेला लर्केताँत लागेर महामारी फैलिएकै ठाउँमा गइरहदासमेत सरकार वेखबर बनेर बसेको छ ।