काठमाडौं–राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले कक्षा १२ को परीक्षा अनलाइन वा विद्यार्थीको घरपायक पर्ने परीक्षा केन्द्रबाट गर्न सरकारलाई प्रस्ताव गरेको छ । शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयलाई अनलाइन वा विद्यार्थी रहेकै स्थानबाट परीक्षा संचालन गर्न प्रस्ताव पठाइएको परीक्षा नियन्त्रक कृष्णप्रसाद शर्माले जनाए । शिक्षा मन्त्रालयले उक्त प्रस्ताव मन्त्रिपरिषद्मा लगेर स्वीकृत गराएपछि मात्र कार्यान्वयनमा आउनेछ । कुल एक सय पूर्णाङ्कमध्ये ४० नम्बरको अनलाइन परीक्षा गर्ने बोर्डले जनाएको छ । विद्यार्थीले कक्षा ११ मा प्राप्त गरेको अंकको आधारमा ४० पूर्णाङ्क र २० पूर्णाङ्कको प्रयोगात्मक परीक्षा गरिने बोर्डले जनाएको छ । ‘फेस टु फेस’ विधिबाट परीक्षा लिन सम्भव नहुने देखिएकाले रोकिएको परीक्षा गर्न यस्तो प्रस्ताव गरिएको हो । यसको विकल्पमा परम्परागत विधिमा विद्यार्थीलाई घरपायक पर्ने परीक्षा केन्द्रबाट परीक्षा दिन पाउने प्रस्ताव पनि तयार पारिएको छ । यसको लागि बोर्डले विद्यार्थी रहेको स्थानको तथ्याङ्क संकलन गरिरहेको छ । ‘अनलाइनलाई प्रयोग गरेर परीक्षा लिन सकिन्छ भनिएको हो,’ शर्माले भने, ‘विद्यार्थीलाई अनलाइनबाट प्रश्न दिने र खुला विधिबाट उत्तर लेखेर पठाउने मोडल हुन्छ ।’ प्रस्ताव स्वीकृत भइसकेपछि मात्र परीक्षा संचालनसम्बन्धी विस्तृत ढाँचा सार्वजनिक गर्ने बोर्डले जनाएको छ । प्रश्नपत्र अनलाइनबाट पठाएपनि उत्तर बुझाउन सूचना प्रविधिको अन्य साधन पनि प्रयोग गर्न सकिने भनिएको छ ।
वैशाख पहिलो साता संचालन हुने कक्षा १२ को परीक्षा लकडाउनका कारण स्थगित गरिएको थियो । कक्षा १२ मा ४ लाख ३२ हजार परीक्षार्थी छन् । कक्षा १० र ११ को परीक्षा भने विद्यालयले गरेको आन्तरिक मूल्याङ्कनको आधारमा सम्पन्न गरिएको थियो । कक्षा १२ विद्यालय तहको अन्तिम कक्षा भएकाले बोर्डले नै परीक्षा संचालन गर्नुपर्ने पदाधिकारीहरुले बताउँदै आएका छन् ।
शिक्षा ऐनले कक्षा १२ को परीक्षा बोर्डले परम्परागत विधिबाट सम्पन्न गर्ने व्यवस्था गरेकाले फरक तरिकाले परिक्षा गराउन मन्त्रिपरिषद्को निर्णय आवश्यक पर्छ । मन्त्रिपरिषद्बाट निर्णय भएर नआएसम्म कुन विधिबाट परीक्षा संचालन हुन्छ भनेर एकीन गर्न नसकिने बोर्डका अधिकारीहरुले बताए ।